Đau thần kinh tọa là căn bệnh thường gặp ở những người trong độ tuổi từ 30 đến 50. Nếu không được điều trị dứt điểm, bệnh đau thần kinh tọa có thể khiến các chức năng vận động của người bệnh bị suy giảm nghiêm trọng.
1. Đau thần kinh tọa là gì?
Dây thần kinh tọa (dây thần kinh tọa lớn) là một dây thần kinh chạy từ lưng dưới đến các ngón chân. Chức năng chính của dây thần kinh tọa là điều khiển cử động và cảm giác ở chi dưới.
Đau thần kinh tọa là cảm giác đau dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa. Cơn đau bắt nguồn từ cột sống thắt lưng, lan ra mặt ngoài đùi, xuống mặt trước cẳng chân, từ mắt cá ngoài đến ngón chân. Tùy theo vị trí tổn thương mà hướng đau có thể khác nhau.
Các dấu hiệu của đau thần kinh tọa bao gồm:
Đau thắt lưng, lan xuống chân dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa.
Cơn đau có thể đến đột ngột hoặc âm ỉ, tăng lên khi người bệnh hiếu động, thay đổi tư thế, ho hoặc hắt hơi.
Ngoài triệu chứng đau thần kinh tọa, người bệnh có thể cảm thấy nóng, rát, ngứa ran ở những vùng đau.
2. Nguyên nhân đau dây thần kinh tọa
Thoát vị đĩa đệm là nguyên nhân chính gây ra đau thần kinh tọa (chiếm 80% các trường hợp). Kết quả là khi các đĩa đệm thoát ra khỏi vị trí bình thường, dây thần kinh tọa sẽ bị chèn ép dẫn đến những cơn đau buốt. Điều tương tự cũng xảy ra đối với những người bị nứt đốt sống hoặc những người có khối u hoặc u nang nằm trên cột sống.
Các yếu tố nguy hiểm:
Độ tuổi: Hầu hết những người bị đau thần kinh tọa đều từ 30 đến 50 tuổi.
Cân nặng: Tăng cân có thể gây áp lực lên cột sống của bạn, có nghĩa là bạn có nhiều khả năng bị đau thần kinh tọa khi mang thai hoặc thừa cân, béo phì.
Bệnh tiểu đường: Căn bệnh này có thể gây tổn thương dây thần kinh, từ đó gây ra đau thần kinh tọa.
Tính chất công việc phải thường xuyên nâng vật nặng hoặc ngồi lâu ở một tư thế cũng có thể làm hỏng đĩa đệm và gây đau thần kinh tọa.
3. Đau dây thần kinh tọa có nguy hiểm không?
Đau thần kinh tọa không phải là một căn bệnh gây tử vong. Tuy nhiên, những biến chứng của bệnh đau thần kinh tọa gây ra nhiều khó chịu cho người bệnh và có thể dẫn đến suy giảm chức năng vận động.
Ở bệnh đau thần kinh tọa mãn tính, cơn đau có thể liên tục và kéo dài, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Ngoài ra, nếu dây thần kinh này bị chèn ép nhiều có thể ảnh hưởng đến hệ cơ, gây yếu và teo cơ, chẳng hạn như tụt chân (tên gọi khác: tổn thương dây thần kinh trụ, bàn chân, bàn chân). Tình trạng này khiến chân của người bệnh thường xuyên bị tê mỏi và không thể đi lại bình thường.
Nguy hiểm hơn, đau thần kinh tọa có thể khiến dây thần kinh bị tổn thương vĩnh viễn, từ đó dẫn đến mất hoàn toàn cảm giác ở chân.
Xem thêm: Biến chứng của bệnh đau thần kinh tọa
4. Cách phân biệt đau thần kinh tọa với các bệnh khác
Các triệu chứng của đau thần kinh tọa có thể bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác, đặc biệt là thoát vị đĩa đệm và hội chứng mộng thịt. Điều này có thể dẫn đến chẩn đoán sai dẫn đến điều trị không hiệu quả. Vậy sự khác biệt giữa thoát vị đĩa đệm, hội chứng cơ lê và đau thần kinh tọa là gì?
4.1. Phân biệt đau thần kinh tọa và thoát vị đĩa đệm
Đau thần kinh tọa có thể là một triệu chứng của thoát vị đĩa đệm ở cột sống thắt lưng hoặc các bệnh lý khác. Người bệnh có thể bị cả thoát vị đĩa đệm và đau thần kinh tọa. Tuy nhiên, cơn đau của hai bệnh này có một số điểm khác biệt như:
Đau dây thần kinh tọa xảy ra dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa, kéo dài từ vùng thắt lưng xuống hông, mông và chân, kèm theo cảm giác nóng rát ngay cả khi nghỉ ngơi.
Cơn đau do thoát vị đĩa đệm xảy ra ở phần lưng dưới và cả hai bên của cơ thể. Đau âm ỉ hoặc dữ dội ở lưng dưới tăng lên khi gắng sức.
Phân biệt đau thần kinh tọa và thoát vị đĩa đệm
Bất cứ ai khi mắc bệnh đau dây thần kinh tọa đều từng trải qua những cơn đau khó chịu từ cột sống thắt lưng xuống chân. Tuy nhiên, nhiều người lầm tưởng triệu chứng này bắt nguồn từ bệnh thoát vị đĩa đệm nên việc điều trị gặp nhiều khó khăn.
4.2. Phân biệt giữa đau thần kinh tọa và hội chứng mộng thịt
Các cơn đau do hội chứng đau dây thần kinh tọa và cơ hình lê bắt đầu từ thắt lưng, lan xuống mông, bàn chân, ngón chân gây tê và ngứa ran một bên cơ thể. Tuy nhiên:
Cơn đau của bệnh thần kinh tọa thường dữ dội hơn cơn đau của hội chứng cơ quả lê, ảnh hưởng đến sinh hoạt và vận động của người bệnh.
Hội chứng cơ quả lê đau thường không xuất hiện ở bên ngoài đùi. Ngoài ra, cơn đau của hội chứng này có thể giảm bớt khi người bệnh
Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để kiểm tra và tìm ra phương pháp điều trị thích hợp.
5. Đau thần kinh tọa có chữa khỏi không?
Đau thần kinh tọa có thể chữa khỏi nếu điều trị đúng nguyên nhân và đúng phương pháp. Do đó khi xuất hiện các dấu hiệu của bệnh, bạn không nên tự ý điều trị tại nhà mà cần được thăm khám, tư vấn bởi chuyên gia trị liệu để có phương án điều trị thích hợp.
Một trong những phương pháp chữa đau thần kinh toạ hiệu quả, không cần dùng thuốc là Trị liệu Thần kinh Cột sống Chiropractic. Đây là một trong những phương pháp tiên tiến được ứng dụng khoa học và kỹ thuật trong ngành giải phẫu học để nắn chỉnh các khớp xương, đốt sống bị sai lệch làm chèn ép rễ thần kinh.
Chiropractic là một trong những phương pháp rất hiệu quả đã được chứng minh, hiệu quả chỉ sau 3-4 lần điều trị. Người bệnh cần duy trì thêm các thói quen sinh hoạt tốt, vận động nhẹ nhàng cùng với các tư thế đứng, ngồi, nằm đúng.
6. Kỹ thuật chẩn đoán đau thần kinh tọa
6.1. Khám với bác sĩ
Đầu tiên, bác sĩ sẽ hỏi bạn về tiền sử bệnh và các triệu chứng gần đây để tầm soát nguy cơ. Điều này giúp bác sĩ quyết định xem có cần xét nghiệm chẩn đoán bổ sung để xác định chính xác hơn tình trạng bệnh hay không.
6.2. Kiểm tra tính di động
Thử nghiệm này giúp xác định mức độ, vị trí và nguyên nhân gây ra cơn đau của bạn. Các bài kiểm tra có thể bao gồm:
Đi kiễng chân để kiểm tra sức bền của bắp chân.
Duỗi thẳng chân để xác định các dây thần kinh bị ảnh hưởng và xác định xem bạn có vấn đề về đĩa đệm hay không.
Các động tác kéo căng và các chuyển động khác để xác định cơn đau và kiểm tra độ linh hoạt và sức mạnh của cơ.
6.3. Phân tích hình ảnh
Để tăng cường sự tự tin, đặc biệt với đau thần kinh tọa mãn tính, bác sĩ sẽ đề nghị các xét nghiệm hình ảnh bổ sung như:
Chụp X-quang cột sống để kiểm tra vị trí của các đốt sống, các gai xương.
Chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT) để xem hình ảnh chi tiết của đĩa đệm và các mô mềm xung quanh cột sống.
Đo điện cơ (EMG) để kiểm tra mức độ di chuyển của các xung điện qua dây thần kinh tọa và phản ứng của các cơ.
Chụp tủy đồ để xác định xem đốt sống hoặc đĩa đệm có chèn ép tủy sống, từ đó gây đau hay không.
Bác sĩ điều trị cho bệnh nhân đau thần kinh tọa
Bác sĩ Luke Hamman khám cho một bệnh nhân đau thần kinh tọa tại phòng khám ACC.
7. Điều trị đau thần kinh tọa
7.1. Sử dụng chất gây nghiện
Bạn có thể sử dụng một số loại thuốc chống viêm để giảm cơn đau do đau thần kinh tọa. Những loại thuốc này bao gồm aspirin, ibuprofen và naproxen.
Tuy nhiên, cần lưu ý nguyên nhân đau thần kinh tọa có thể là do thoát vị đĩa đệm chèn ép dây thần kinh nên nếu chỉ dùng thuốc giảm đau thì người bệnh không thể khỏi. Ngoài ra, việc tự mua thuốc điều trị có thể dẫn đến những tác dụng phụ nghiêm trọng, ảnh hưởng đến gan, thận, dạ dày… Do đó, bệnh nhân cần chẩn đoán chính xác nguyên nhân để tìm ra phương pháp điều trị bệnh đau thần kinh tọa.
7.2. Hoạt động
Phẫu thuật thường được chỉ định ở những bệnh nhân đau thần kinh tọa không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác hoặc những người phát triển các biến chứng như yếu cơ đáng kể, mất kiểm soát bàng quang ruột. Lúc này, bác sĩ sẽ loại bỏ nguyên nhân khiến dây thần kinh tọa bị chèn ép như gai cột sống, thoát vị đĩa đệm một phần, khối u…
7.3. Điều trị thần kinh cột sống
Phương pháp này hay còn gọi là trị liệu thần kinh cột sống, là phương pháp điều trị không dùng thuốc, không phẫu thuật theo tiêu chuẩn Hoa Kỳ. Nhờ đó, bác sĩ sẽ thực hiện các thao tác bằng tay để các đốt sống trở về vị trí ban đầu và giảm áp lực lên đĩa đệm. Nhờ đó, áp lực đĩa đệm lên dây thần kinh sẽ được giải phóng một cách hiệu quả.
7.4. Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng
Các bài tập vật lý trị liệu giúp điều chỉnh vị trí của cột sống, tăng cường các cơ hỗ trợ lưng và cải thiện tính linh hoạt của cơ. Điều này giúp phục hồi khả năng vận động của cơ xương khớp và ngăn ngừa bệnh tái phát trong tương lai.
Vật lý trị liệu chữa đau thần kinh tọa đang dần trở nên phổ biến hơn trên khắp thế giới. Hiện nay, phương pháp này được nhiều người lựa chọn thay cho các phương pháp chữa đau thần kinh tọa truyền thống như dùng thuốc hay phẫu thuật. Theo thống kê…
7.5. Kết hợp các bài tập trị liệu thần kinh cột sống và vật lý trị liệu
Cả trị liệu thần kinh cột sống và vật lý trị liệu đều rất tốt cho chứng đau thần kinh tọa. Tại Cường Nguyễn Chiropractic Việt Nam, phương pháp điều trị đau thần kinh tọa kết hợp vật lý trị liệu và các máy móc, trang thiết bị hiện đại tác động trực tiếp vào căn nguyên gây bệnh, giúp chữa khỏi cơn đau một cách tự nhiên mà không cần dùng thuốc hay phẫu thuật. Với tỷ lệ thành công lên đến 95%, tự hào mang đến cho bệnh nhân những dịch vụ chăm sóc sức khỏe và điều trị tốt nhất.
